- Chụp CT (CT scan) là gì? Chụp CT có nguy hiểm không? - 20/02/2024
- Chụp MRI (cộng hưởng từ) là gì? Khi nào cần thực hiện? - 19/02/2024
- Siêu âm Doppler là gì? Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền? - 16/02/2024
Những cơn đau bụng buổi sáng tưởng chừng không đáng ngại, nhưng lại có thể là biểu hiện của một số bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm. Do đó, Cô Chú, Anh Chị không nên chủ quan mà cần đến cơ sở y tế thăm khám sớm để được chẩn đoán nguyên nhân và có hướng khắc phục phù hợp.
Triệu chứng đau bụng sáng sớm biểu hiện thế nào?
Mặc dù triệu chứng đau bụng có thể xuất hiện đột ngột (đau bụng cấp tính) hoặc kéo dài (đau bụng mạn tính), nhưng không ít người bị cơn đau bụng hoành hành vào buổi sáng. Theo đó, đau bụng buổi sáng khiến người bệnh có cảm giác đau quặn bụng hoặc đau âm ỉ, đau ngắt quãng từng cơn.
Nguyên nhân gây triệu chứng đau bụng vào sáng sớm
Đau bụng buổi sáng dù xuất hiện ở vị trí nào cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là một số nguyên nhân gây đau bụng mỗi sáng mà Cô Chú, Anh Chị cần chú ý:
Trào ngược dạ dày – thực quản
Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) là tình trạng dịch acid từ dạ dày trào ngượclên thực quản, dẫn đến kích ứng niêm mạc thực quản. Nguyên nhân trào ngược dạ dày – thực quản chủ yếu do cơ thắt thực quản dưới (LES) bị suy yếu và khiến cho dịch acid trào ngược vào thực quản. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể do một số yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc, lạm dụng rượu bia, béo phì ăn nhiều thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ,… Các triệu chứng thường gặp của bệnh gồm ợ trớ, ợ nóng, đau thượng vị vào buổi sáng, khó nuốt, ho dai dẳng,…
Viêm dạ dày
Viêm dạ dày là tình trạng viêm niêm mạc dạ dày, có thể dẫn đến đau bụng trên, khó tiêu, đầy hơi, buồn nôn, nôn mửa,… Nguyên nhân gây viêm dạ dày có thể do người bệnh bị nhiễm khuẩn Helicobacter Pylori (Hp), chế độ ăn uống không lành mạnh, lạm dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID), căng thẳng kéo dài,…
Xem thêm >> Nguyên nhân gây viêm dạ dày
Loét dạ dày – tá tràng
Đau bụng buổi sáng có thể là triệu chứng của bệnh loét dạ dày – tá tràng. Đây là tình trạng các vết loét phát triển trong dạ dày và đoạn đầu của tá tràng. Nguyên nhân gây loét dạ dày – tá tràng thường gặp nhất là do nhiễm vi khuẩn Hp, hoặc sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Ngoài cảm giác đau bụng, người bệnh có thể gặp một số triệu chứng khác như nóng rát vùng thượng vị, chướng bụng, nôn ói.
Viêm đại tràng
Viêm đại tràng là tình trạng viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan tỏa ở niêm mạc đại tràng. Nguyên nhân bị viêm đại tràng có thể khởi phát do, chế độ ăn uống không lành mạnh, hút thuốc lá, rối loạn hệ miễn dịch,… kèm theo một số yếu tố nguy cơ như tuổi tác hoặc di truyền.
Tùy theo nguyên nhân và mức độ tổn thương ở đại tràng, người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng, dấu hiệu khác nhau như đau bụng vào sáng sớm, tiêu chảy ra máu kèm chất nhầy, chán ăn, thiếu máu, mất nước,…
Hội chứng ruột kích thích
Nguyên nhân đau bụng buổi sáng âm ỉ hoặc từng cơn có thể liên quan đến hội chứng ruột kích thích (IBS) – một dạng rối loạn chức năng thường gặp ở hệ tiêu hóa, không phải do tổn thương (viêm, loét) và không có rối loạn cấu trúc hay sinh hóa tại ruột. Nguyên nhân gây bệnh được cho là có liên quan đến rối loạn nhu động ruột, viêm dạ dày – ruột, căng thẳng thường xuyên lúc nhỏ, rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột,… Người bệnh thường gặp các triệu chứng như đau thượng vị, thay đổi tần suất đi tiêu, tiêu chảy,…
Viêm dạ dày – ruột do virus
Viêm dạ dày – ruột do virus là tình trạng viêm và kích ứng ruột do một số loại virus như (rotavirus, hoặc norovirus). Bệnh nhân có thể bị nhiễm virus gây bệnh nếu dùng thực phẩm hoặc đồ uống bị nhiễm khuẩn, tiếp xúc hoặc dùng chung vật dụng với người bị nhiễm virus, chạm vào bề mặt nhiễm virus,… Các triệu chứng của bệnh thường là đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy kèm theo sốt nhẹ, đau nhức cơ,…
Viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa là tình trạng ruột thừa bị viêm, gây đau đột ngột ở quanh rốn và lan dần xuống vùng bụng dưới bên phải kèm theo buồn nôn, nôn, táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, chán ăn,… Nguyên nhân gây viêm ruột thừa có thể do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng xâm nhập đường tiêu hóa, ống nối đại tràng và ruột thừa bị tắc nghẽn do phân,…
Viêm túi thừa
Viêm túi thừa là tình trạng các túi thừa ở đại tràng bị viêm hoặc nhiễm trùng, gây đau ở vùng bụng dưới đi kèm táo bón, sốt, buồn nôn,… Một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm tuổi tác, béo phì, ít vận động, hút thuốc, chế độ ăn nhiều mỡ động vật, thịt đỏ và ít chất xơ), sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID),…
Viêm tụy
Viêm tụy là tình trạng viêm nhiễm ở tuyến tụy (nằm phía sau dạ dày và gần ruột non), gây đau bụng vào sáng sớm, chướng bụng, buồn nôn, nôn, sốt, mạch đập nhanh,… Nguyên nhân gây viêm tụy có thể do sỏi mật, lạm dụng rượu bia, nhiễm trùng, bệnh xơ nang,…
Bệnh túi mật
Các bệnh về túi mật như sỏi mật, viêm túi mật, rối loạn vận động đường mật, ung thư túi mật,… cũng có thể gây đau bụng buổi sáng kèm theo một số triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, vàng da, nước tiểu sẫm màu, sốt,… Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh túi mật gồm chế độ ăn nhiều cholesterol, thừa cân, bệnh tiểu đường, bệnh Crohn, xơ gan,…
Các nguyên nhân khác
Tình trạng hay đau bụng buổi sáng cũng có thể bắt nguồn từ một số nguyên nhân sau:
- Dị ứng thực phẩm: Một số người có thể bị dị ứng thực phẩm khi ăn trứng, cá, sữa, đậu nành, lúa mì, hải sản,… Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của dị ứng thực phẩm là đau bụng, sưng môi, phù mặt, phát ban da, khó thở, buồn nôn, tiêu chảy, tụt huyết áp,…
- Bệnh Celiac: Bệnh Celiac là một dạng rối loạn miễn dịch của cơ thể khi ăn thực phẩm chứa gluten (lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen). Người mắc bệnh Celiac có thể gặp các triệu chứng gồm đau bụng vào lúc sáng sớm, đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy mạn tính, sụt cân, mệt mỏi,…
- Viêm vùng chậu (ở phụ nữ): Bệnh viêm vùng chậu (PID) là tình trạng viêm tại cơ quan sinh sản nữ, thường bắt nguồn từ nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs). Triệu chứng phổ biến nhất của viêm vùng chậu là đau bụng dưới, kèm theo sốt, tiết dịch âm đạo bất thường, đau khi quan hệ,…
Mời tham khảo các triệu chứng khác:
Đau bụng buổi sáng có nguy hiểm không?
Thông thường, triệu chứng đau bụng sáng sớm có thể tự khỏi. Tuy nhiên trong một số trường hợp khác, người bệnh cần điều trị ngay lập tức, nếu không sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Chẳng hạn như viêm tụy cấp gây đau bụng vào buổi sáng, nếu không được nhận biết và điều trị sớm có thể gây sốc, suy hô hấp, xuất huyết, nhiễm trùng,… Hoặc bệnh nhân viêm ruột thừa nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến vỡ ruột thừa, gây nhiễm trùng ổ bụng.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Cô Chú, Anh Chị nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời, nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như:
- Thường xuyên đau bụng vào sáng sớm và đau kéo dài dai dẳng.
- Cơn đau khởi phát đột ngột và ngày càng trầm trọng.
- Kèm theo các triệu chứng khác: sốt, buồn nôn, nôn, vàng da, phân có máu,…
Cách chẩn đoán triệu chứng đau bụng vào sáng sớm
Để biết cơn đau bụng buổi sáng khởi phát do nguyên nhân nào, bác sĩ cần khám lâm sàng và thực hiện các cận lâm sàng. Trong đó, việc khám lâm sàng sẽ giúp bác sĩ có được nhận định ban đầu. Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm các cận lâm sàng, nhằm định hướng chẩn đoán chính xác hơn.
– Khám lâm sàng: Trong quá trình thăm khám vùng bụng của người bệnh, bác sĩ sẽ hỏi về vị trí đau, mức độ đau, đau bụng buổi sáng từng cơn hay kéo dài và có kèm triệu chứng khác hay không. Dựa vào những thông tin bệnh nhân cung cấp, bác sĩ có thể đánh giá tính chất nghiêm trọng của cơn đau và chỉ định cận lâm sàng thích hợp.
– Cận lâm sàng: Tuỳ vào tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp khác nhau ở mỗi người:
- Nội soi ống tiêu hóa: Nội soi ống tiêu hóa là tiêu chuẩn “vàng” trong chẩn đoán các bệnh lý ống tiêu hóa. Thông qua nội soi, bác sĩ có thể quan sát được tình trạng toàn bộ ống tiêu hóa, xác định chính xác vị trí tổn thương và nguyên nhân gây ra tổn thương.
- Xét nghiệm: Bác sĩ thường yêu cầu người bệnh thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng như công thức máu toàn bộ (CBC), men gan, men tụy (amylase và lipase), thử thai và phân tích nước tiểu,… Ngoài ra, các xét nghiệm men gan cũng có thể cần thực hiện trong những tình huống lâm sàng thích hợp.
- Chẩn đoán hình ảnh: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như X-quang bụng, chụp X-quang Baryt thực quản, chụp cắt lớp vi tính (CT scan), chụp MRI,… giúp bác sĩ quan sát và phát hiện các tổn thương.
Các cách điều trị nguyên nhân gây đau bụng buổi sáng
Tùy vào từng nguyên nhân gây đau bụng sáng sớm mà bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị khác nhau. Do đó, Cô Chú, Anh Chị nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn chính xác nhất. Trong một vài trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc hoặc phẫu thuật, đối với các trường hợp cấp tính như viêm ruột thừa, viêm túi thừa, viêm tụy,…
Cách giảm đau bụng vào sáng sớm tại nhà
Nhằm cải thiện triệu chứng đau bụng buổi sáng, Cô Chú, Anh Chị cần chú ý đến chế độ ăn uống phù hợp, lành mạnh đồng thời kết hợp với lối sống khoa học.
- Dùng các loại thảo dược như gừng, húng quế, cam thảo,… để hỗ trợ giảm đau bụng.
- Chia khẩu phần ăn thành các bữa nhỏ.
- Ăn chậm, nhai kỹ.
- Hạn chế thức ăn khó tiêu hoặc kích thích dạ dày (thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn cay,…).
- Hạn chế uống rượu bia và cà phê.
- Tránh nằm ngay sau khi ăn.
- Tránh căng thẳng, giữ tâm lý thoải mái.
- Hoạt động thể chất thường xuyên.
Tóm lại, đau bụng buổi sáng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý. Vì thế, nếu thấy triệu chứng không thuyên giảm, Cô Chú, Anh Chị nên sắp xếp đến cơ sở uy tín để được thăm khám, chẩn đoán và có cách điều trị kịp thời.
endoclinic.vn – Trung tâm Nội soi & Chẩn đoán bệnh lý tiêu hóa hàng đầu Việt Nam
endoclinic.vn tự hào là trung tâm chẩn đoán và điều trị hiệu quả cho nhiều người mắc bệnh lý tiêu hóa, bởi sở hữu các ưu thế nổi bật:
- Đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm: Các bác sĩ của endoclinic.vn đã có kinh nghiệm nhiều năm điều trị cho hàng ngàn người mắc bệnh tiêu hóa, với triệu chứng khởi phát ban đầu là đau bụng vào buổi sáng. Người bệnh hoàn toàn an tâm bởi bác sĩ luôn tư vấn tận tâm và chỉ định đúng – đủ cận lâm sàng phù hợp.
- Trang thiết bị tiên tiến chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh: Hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán là hệ thống máy móc hiện đại kết hợp dịch vụ Nội Soi Không Đau (Nội Soi Tiền Mê). Qua đó vừa giúp khách hàng có trải nghiệm nội soi nhẹ nhàng, vừa tăng tỷ lệ chẩn đoán bệnh lý lên đến 90 – 95%.
- Tiết kiệm thời gian, chi phí minh bạch, hợp lý: Quy trình khám chữa bệnh tại endoclinic.vn rất nhanh gọn, giúp Cô Chú, Anh Chị ở xa có thể hoàn tất thăm khám trong ngày. Hơn nữa, phòng khám cũng công khai bảng giá rõ ràng, thông báo chi phí chi tiết khi tư vấn cho bệnh nhân.
> Đặt hẹn khám bệnh với bác sĩ endoclinic.vn ngay!
Mời Cô Chú, Anh Chị tham khảo thêm:
Câu hỏi thường gặp
Đau bụng vào sáng sớm có cần khám bác sĩ không?
Đau bụng buổi sáng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý tiêu hóa. Vì thế, Cô Chú, Anh Chị nên đến gặp bác sĩ có chuyên môn để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời nếu nhận thấy cơn đau kéo dài dai dẳng kèm theo sốt, buồn nôn, vàng da, phân có máu,… tránh kéo dài có thể gặp biến chứng nguy hiểm.
Thường xuyên đau bụng vào buổi sáng là bệnh gì?
Hay đau bụng vào sáng sớm không đơn thuần là triệu chứng phổ biến, đó có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý tiêu hóa như trào ngược dạ dày – thực quản (GERD), viêm tụy, viêm ruột thừa, bệnh túi mật,…
Đau bụng vào mỗi sáng nên làm gì để giảm đau?
Khi bị đau bụng buổi sáng, người bệnh có thể áp dụng các cách xoa dịu triệu chứng như tránh nằm ngay sau khi ăn, hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, tránh căng thẳng quá mức,… Nếu cơn đau không thuyên giảm thì nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để kiểm tra và điều trị.
Tài liệu tham khảo
1. Trung Tâm Nội Soi Tiêu Hóa – Endo Clinic
2. Valencia Higuera. 10 Things That Could Be Causing Morning Stomach Pain. 16 03 2023. https://www.healthline.com/health/digestive-health/stomach-pain-in-the-morning (đã truy cập 31 08 2023).
3. Danielle Dresden. Stomach pain in the morning: 16 possible causes. 19 02 2020. https://www.medicalnewstoday.com/articles/stomach-pain-in-the-morning (đã truy cập 31 08 2023).
4. Cara Stevens. Waking Up With Stomach Pain? Here’s What Your Body’s Trying to Tell You. 25 04 2023. https://www.livestrong.com/article/13774669-waking-up-with-stomach-pain/ (đã truy cập 31 08 2023).
5. WebMD Editorial Contributors. Abdominal Pain: What You Should Know. 10 05 2023. https://www.webmd.com/pain-management/abdominal-pain-causes-treatments (đã truy cập 31 08 2023).
6. Jennifer Huizen. 12 Home Remedies for Stomach Pain. 27 03 2023. https://www.medicalnewstoday.com/articles/322047 (đã truy cập 31 08 2023).
