MCH là gì? Chỉ số MCH bình thường là bao nhiêu?

• Thông tin
• Bài viết mới

Ths. Bs Thái Việt Nguyên

Với nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại Khoa Nội Soi Tiêu Hóa Bệnh viện Nguyễn Tri Phương Thành phố Hồ Chí Minh. Ths. BSNT Thái Việt Nguyên đã trực tiếp tiếp xúc với nhiều ca bệnh tiêu hóa. Điều này đã giúp Bác sĩ củng cố thêm kinh nghiệm khám lâm sàng và chỉ định “đúng và đủ” các cận lâm sàng, hỗ trợ chẩn đoán chính xác bệnh lý tiêu hóa của bệnh nhân.

Bài viết mới của Ths. Bs Thái Việt Nguyên (see all)

• Chụp CT (CT scan) là gì? Chụp CT có nguy hiểm không? - 20/02/2024
• Chụp MRI (cộng hưởng từ) là gì? Khi nào cần thực hiện? - 19/02/2024
• Siêu âm Doppler là gì? Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền? - 16/02/2024

Chỉ số MCH cho biết lượng hemoglobin trung bình có trong một tế bào hồng cầu. Đây là một trong các chỉ số  trong bài xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu. Chỉ số MCH giảm thường liên quan đến thiếu máu, thiếu chất dinh dưỡng,… Vậy chỉ số MCH là gì? Chúng có ý nghĩa gì khi chỉ số này tăng hoặc giảm? Hãy cùng phòng khám nội soi Endo Clinic tìm hiểu nhé!

MCH trong xét nghiệm máu là gì?

MCH trong xét nghiệm máu (Mean Corpuscular Hemoglobin) là chỉ số đo lường lượng hemoglobin trung bình có trong mỗi tế bào hồng cầu. Hemoglobin là một protein chứa sắt có vai trò quan trọng trong việc mang oxy từ phổi đến các mô và cơ trong cơ thể.^[1]

Xét nghiệm MCH là một phần trong xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (CBC), giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát. Xét nghiệm MCH được sử dụng để đánh giá lượng hemoglobin trong tế bào hồng cầu. Đơn vị đo lường MCH là picogram (pg).^[2]

Chỉ số MCH bất thường có thể do nhiều bệnh lý khác nhau. MCH thấp có thể liên quan đến thiếu máu thiếu sắt, trong khi MCH cao có thể do thiếu chất dinh dưỡng hay bệnh lý tủy xương. Tuy nhiên, để đưa ra chẩn đoán chính xác, cần kết hợp với các chỉ số khác trong xét nghiệm máu và tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Chỉ số MCH trong xét nghiệm máu là gì?

Chỉ số MCH là chỉ số đo lường lượng hemoglobin trung bình trong mỗi tế bào hồng cầu. Thông tin sau đây sẽ cung cấp thêm các thông tin về chỉ số MCH trong máu. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng số liệu bên dưới chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi giữa các phòng thí nghiệm khác nhau.

Chỉ số MCH trong máu bao nhiêu là bình thường?

MCH bình thường là từ 26 đến 33 picograms (pg).

Tuy nhiên mức chỉ số trên chỉ mang tính chất tham khảo và có thể khác nhau giữa các phòng thí nghiệm khác nhau.

Trường hợp chỉ số MCH nằm ngoài phạm vi bình thường có thể là do xảy ra một số bất thường ở hồng cầu. Để xác định chính xác hơn về những bất thường mà Quý khách gặp phải, Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm thêm một số thông số máu khác.

Chỉ số MCH trong máu cao là bao nhiêu?

Chỉ số MCH cao xảy ra khi MCH trên 33.2 picograms (pg).

Chỉ số MCH cao có nghĩa là lượng Hemoglobin trung bình trong hồng cầu tăng lên nhiều hơn so với bình thường. Nguyên nhân khiến chỉ số MCH gia tăng thường gây ra bởi thiếu máu do thiếu B12 hoặc folate (vitamin B9).

Một số triệu chứng thường gặp khi chỉ số MCH cao bao gồm khó thở, đau ngực, nhịp tim nhanh, mệt mỏi, da nhợt nhạt, vàng da, đau đầu.

Chỉ số MCH trong máu thấp là bao nhiêu?

Chỉ số MCH thấp xảy ra khi MCH dưới 27.5 picograms (pg).

Chỉ số MCH thấp có nghĩa là lượng Hemoglobin trong tế bào hồng cầu giảm xuống ít hơn so với bình thường. Chỉ số MCH thấp thường là dấu hiệu cảnh báo là thiếu máu do thiếu sắt, hoặc hiếm hơn là bệnh thalassemia.^[1]

Một số triệu chứng thường gặp khi có chỉ số MCH trong máu thấp bao gồm thở gấp, đau ngực, nhịp tim nhanh, mệt mỏi, da nhợt nhạt, đau đầu.

Nguyên nhân làm chỉ số MCH cao là gì?

Chỉ số MCH cao là dấu hiệu cho thấy nồng độ hemoglobin trong các tế bào hồng cầu đang cao hơn so với mức bình thường. Thiếu máu do thiếu B12 hoặc folate, mắc bệnh gan, hội chứng loạn sinh tủy,… là những nguyên nhân phổ biến gây tăng chỉ số MCH.^[3]

Thiếu máu do thiếu B12 hoặc folate

Thiếu máu kèm theo chỉ số MCH tăng cao có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể không được cung cấp đủ vitamin B12 và folate (B9). Trong khi đó, cơ thể cần vitamin B12 để tạo ra DNA, các tế bào thần kinh và các tế bào máu khỏe mạnh. Tình trạng thiếu máu do thiếu vitamin B12 hoặc folate có thể được cải thiện bằng cách thay đổi lối sống, chẳng hạn như bổ sung các thực phẩm giàu những loại vitamin này vào thực đơn hằng ngày.^[4]

Hội chứng loạn sinh tủy (Myelodysplastic syndromes)

Hội chứng loạn sinh tủy là một nhóm các rối loạn hiếm gặp xảy ra khi cơ thể không thể tạo ra các tế bào máu khỏe mạnh. Khi mắc hội chứng loạn sinh tủy, tủy xương tạo ra ít tế bào máu hơn hoặc tạo ra các tế bào máu bất thường.^[5]

Lạm dụng bia rượu

Uống nhiều rượu gây giảm hấp thu Vitamin B12, gây thiếu máu hồng cầu to. Nghiên cứu đã chỉ ra những người lạm dụng bia rượu trong thời gian dài có chỉ số MCH cao hơn so với nhóm không dùng bia rượu. Bên cạnh đó, việc lạm dụng bia rượu trong thời gian dài còn làm giảm hấp thụ vitamin B12 và folate, từ đó có thể gây ảnh hưởng đến chỉ số MCH.

Nguyên nhân làm chỉ số MCH thấp là gì?

Chỉ số MCH thấp cho thấy nồng độ hemoglobin trong các tế bào hồng cầu đang thấp hơn mức bình thường. Thiếu máu thiếu sắt là nguyên nhân thường gặp nhất gây MCH thấp.

Thiếu máu hồng cầu nhỏ

Thiếu máu hồng cầu nhỏ xảy ra khi các tế bào hồng cầu (RBC) có kích thước nhỏ hơn bình thường bởi vì chúng không có đủ hemoglobin (HGB). Điều này khiến chỉ số MCH giảm xuống.

Thiếu máu thiếu sắt là nguyên nhân gây thiếu máu hồng cầu nhỏ thường gặp nhất. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ kiểm tra cụ thể hơn để tìm nguyên nhân gốc gây bệnh lý này.^[6]

Thiếu máu do thiếu sắt

Cơ thể cần sắt để tạo hemoglobin trong tế bào hồng cầu. Nếu cơ thể bị thiếu sắt, thường sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu kèm theo chỉ số MCH bị giảm xuống.

Thiếu máu thiếu sắt có thể do chế độ ăn uống không đủ sắt, khả năng hấp thụ sắt bị suy giảm, mang thai hoặc mất máu mạn tính do chu kỳ kinh nguyệt, xuất huyết tiêu hóa.^[6]

Bệnh huyết sắc tố

Một nguyên nhân khác có thể khiến chỉ số MCH giảm là do mắc bệnh huyết sắt tố. Bệnh huyết sắc tố là một nhóm các rối loạn làm thay đổi cấu trúc hemoglobin, từ đó khiến chỉ số MCH giảm xuống.^[7]

Bệnh thận

Bệnh thận có thể gây ra tình trạng thiếu máu (thiếu máu) do suy giảm sản xuất erythropoietin, một loại hormone quan trọng để kích thích quá trình sản xuất tế bào hồng cầu. Điều này có thể dẫn đến giá trị MCH thấp.

Các nguyên nhân khác

Trong một số trường hợp khác^[8], chỉ số MCH thấp có thể gây ra bởi các nguyên nhân như:

• Ung thư
• Mất máu quá nhiều, do phẫu thuật, chấn thương, kinh nguyệt,…
• Ngộ độc chì

Cách đọc chỉ số MCH trong xét nghiệm máu

Xét nghiệm MCH là xét nghiệm dùng để theo dõi lượng hemoglobin trung bình có trong một tế bào hồng cầu. Chỉ số MCH thường là một phần trong xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (Công thức máu – CBC).

Chỉ số MCH cao hơn hoặc thấp hơn so với mức bình thường (chỉ số MCH bình thường ở người trưởng thành là từ 26 đến 33 picograms) đều báo hiệu các vấn đề khác nhau nhưng vẫn cần nhiều xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác.

Khi có kết quả thì sẽ trả về rất nhiều các chỉ số khác nhau như NEU, WBC, EOS, BASO, HCT, MCV, PLT,… khi đó Cô chú, Anh chị tìm chữ viết tắt MCH và đối chiếu giá trị bên cạnh để biết được chỉ số MCH là bao nhiêu.

Khi nhận kết quả, hãy tham vấn với bác sĩ để có chẩn đoán chính xác nhất về sức khỏe của bản thân, tuyệt đối không được tự chẩn đoán tình trạng của mình.

Cần chuẩn bị gì trước khi đi xét nghiệm chỉ số MCH?

Xét nghiệm MCH là một phần của bài xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu. Trong đó, xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu với nhiều chỉ số xét nghiệm khác nhau như: RDW, MONO, MCHC, MPV, LYM,… là một xét nghiệm cơ bản và không đòi hỏi quá nhiều sự chuẩn bị. Tuy nhiên, để việc xét nghiệm diễn ra nhanh chóng và thuận tiện, Cô chú, Anh chị cũng nên lưu ý một vài điều sau.

Một số lưu ý trước khi đi xét nghiệm máu:

• Không cần nhịn ăn trước khi xét nghiệm
• Trao đổi về toa thuốc đang sử dụng
• Mặc đồ thoải mái
• Liên hệ trước với cơ sở y tế

Câu hỏi thường gặp

Tài liệu tham khảo

1. Seladi-Schulman, Jill. “What Is MCH and What Do High and Low Values Mean?” Healthline, Healthline Media, 31 Oct. 2023, www.healthline.com/health/mch.
2. “What Does a High MCH Blood Test Result Mean.” Testing.Com, 11 Nov. 2022, www.testing.com/articles/what-does-high-mch-blood-test-result-mean/.
3. professional, Cleveland Clinic medical. “Macrocytic Anemia: Causes, Symptoms, Types & Treatment.” Cleveland Clinic, my.clevelandclinic.org/health/diseases/23017-macrocytic-anemia. Accessed 18 Dec. 2023.
4. “Macrocytic Anemia: Causes, Symptoms, Treatment, and Types.” Medical News Today, MediLexicon International, www.medicalnewstoday.com/articles/321620. Accessed 18 Dec. 2023.
5. “Myelodysplastic Syndromes.” Mayo Clinic, Mayo Foundation for Medical Education and Research, 26 Oct. 2022, www.mayoclinic.org/diseases-conditions/myelodysplastic-syndrome/symptoms-causes/syc-20366977.
6. Gotter, Ana. “Everything You Need to Know about Microcytic Anemia.” Healthline, Healthline Media, 8 Mar. 2019, www.healthline.com/health/microcytic-anemia.
7. “Hemoglobinopathy: Medlineplus Medical Encyclopedia.” MedlinePlus, U.S. National Library of Medicine, medlineplus.gov/ency/article/001291.htm. Accessed 18 Dec. 2023.
8. Elizabeth Yuko, PhD. “What MCH Blood Test Results Mean.” Verywell Health, Verywell Health, 2 May 2023, www.verywellhealth.com/what-is-an-mch-in-a-blood-test-5092194.