Với nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại Khoa Nội Soi Tiêu Hóa Bệnh viện Nguyễn Tri Phương Thành phố Hồ Chí Minh. Ths. BSNT Thái Việt Nguyên đã trực tiếp tiếp xúc với nhiều ca bệnh tiêu hóa. Điều này đã giúp Bác sĩ củng cố thêm kinh nghiệm khám lâm sàng và chỉ định “đúng và đủ” các cận lâm sàng, hỗ trợ chẩn đoán chính xác bệnh lý tiêu hóa của bệnh nhân.
Bài viết mới của Ths. Bs Thái Việt Nguyên (see all)
- Chụp CT (CT scan) là gì? Chụp CT có nguy hiểm không? - 20/02/2024
- Chụp MRI (cộng hưởng từ) là gì? Khi nào cần thực hiện? - 19/02/2024
- Siêu âm Doppler là gì? Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền? - 16/02/2024
CA 125 là gì?
- Chất chỉ điểm ung thư là một chất được các tế bào của cơ thể sản xuất khi đáp ứng với sự có mặt của ung thư. Kháng nguyên ung thư 125 (cancer antigen 125) là một glycoprotein lớn bình thường được tìm thấy trong nội mạc tử cung, dịch tử cung và trong một số mô bình thường những không tìm thấy trong tuần hoàn. Kháng nguyên CA 125 cũng có thể được tìm thấy trên bề mặt của nhiều tế bào ung thư buồng trứng. chỉ thấy có CA 125 trong máu khi có tình trạng phá huỷ mô này.
- Do xét nghiệm này có tỉ lệ dương tính giả cao, nên xét nghiệm này không thích hợp để sàng lọc ung thư buồng trứng ở các phụ nữ không có triệu chứng.
Mục đích và chỉ định xét nghiệm CA 125
- CA 125 được chỉ định cùng với kỹ thuật siêu âm qua ngã âm đạo để phát hiện sớm các ung thư buồng trứng ở các phụ nữ có hội chứng di truyền.
- Xét nghiệm giúp theo dõi đáp ứng điều trị bằng hoá chất chống ung thư của các ung thư biểu mô buồng trứng.
Yêu cầu khi đi xét nghiệm
- Xét nghiệm được tiến hành trên huyết thanh
- Bệnh nhân không cần nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm.
Giá trị bình thường
< 35 U/mL hay < 37 kU/L
Nồng độ CA 125 tăng khi nào?
Nguyên nhân chính gây tăng CA 125 thường gặp là:
Các bệnh lý ác tính
- Ung thư vòi trứng: 100%
- Ung thư tế bào biểu mô buồng trứng không sinh nhày: 85%
- Ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung: 83%
- Ung thư biểu mô tuyến nội mạc tử cung: 50%
- Ung thư biểu mô tế bào vảy của âm hộ hoặc cổ tử cung: < 15%
- Các khối u lá nuôi bào thai
- U lympho không Hodgkin với xâm lấn tới màng phổi-màng ngoài tim hoặc phúc mạc
- Ung thư vú
- Bệnh lý u tân sinh của đại tràng
- Ung thư tuỵ, ung thư gan và ung thư phổi
Tình trạng tác động tới nội mạc tử cung
- Có thai: 27%
- Hành kinh
- Lạc nội mạc tử cung, u tân sinh nội mạc tử cung
Nguyên nhân khác
- Tràn dịch màng phổi
- Viêm phúc mạc
- Viêm tiểu khung
- Viêm tuỵ cấp và mạn
- Xơ gan, hoại tử tế bào gan nặng
- Suy thận
- Người khoẻ mạnh hoàn toàn: 1%
Mời Cô Chú, Anh Chị tìm hiểu thêm về các loại dấu ấn ung thư khác:
> CEA là gì? Chỉ số cea bao nhiêu là nguy hiểm?
> Định lượng CA 19 – 9 bao nhiêu là nguy hiểm?
> Định lượng AFP chẩn đoán ung thư gan
Giảm nồng độ CA 125 khi nào?
Nguyên nhân chính thường gặp là:
- Phụ nữ mãn kinh.
- Các phụ nữ Mỹ gốc Phi và phụ nữ châu Á do các đối tượng này có giá trị bình thường thấp hơn so với phụ nữ da trắng.
Lưu ý
- Các bệnh nhân có nguy cơ cao bị ung thư buồng trứng bao gồm các đối tượng thuộc tầng lớp nghèo, đẻ ít hay sinh con muộn, tần suất này tăng theo tuổi.
- Yếu tố dư đoán mạnh nhất bị ung thư buồng trứng là tiền sử gia đình bệnh nhân có ung thư buồng trứng.
- Nồng độ CA 125 không tăng trong ung thư biểu mô tuyến tế bào nhầy.
- Nồng độ CA 125 bình thường không đủ để loại trừ u.
- CA 125 không được coi là xét nghiệm hữu ích để chẩn đoán phân biệt mass tiểu khung lành tính với mass ác tính, ngay cả khi nồng độ tăng cao.
- CA 125 thường không được khuyến cáo để sàng lọc phụ nữ bị ung thư biểu mô buồng trứng dịch trong do nồng độ chất này không tăng trong 20% các trường hợp với thời điểm được chẩn đoán ung thư, < 10% các trường hớp ở gia đoạn I và II (tức là xét nghiệm có độ nhạy và độ đặc hiệu thấp trong khi tỉ lệ dương tính giả cao).
◊ TÀI LIỆU THAM KHẢO:
Các xét nghiệm thường quy áp dụng trong thực hành lâm sàng 2013, PGS.TS. Nguyễn Đạt Anh – DSCKII. Nguyễn Thị Hương.
