HO RA MÁU
Ho ra máu là bệnh gì? Ho ra máu là tình trạng máu được tống xuất từ đường hô hấp tại bất kỳ vị trí nào từ phế nang đến nắp thanh môn.
TỔNG QUAN VỀ HO RA MÁU
- Ho ra máu là tình trạng máu được tống xuất từ đường hô hấp tại bất kỳ vị trí nào từ phế nang đến nắp thanh môn.
- Lượng máu có thể thay đổi từ đàm dây máu đến ho ra máu lượng nhiều.
- Ho ra máu có thể có rất nhiều nguyên nhân khác nhau và đa phần trường hợp đều có thể được tìm thấy nguyên nhân gây bệnh.
- Việc nhận định nguyên nhân và vị trí chảy máu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị bệnh.
Bệnh nhân ho ra máu cần được đánh giá
- Có ho máu?
- Lượng nhiều?
- Biến chứng?
- Tiến triển?
- Bên phải hay bên trái?
- Một khi có thông tin đầy đủ hội chứng ho ra máu, có thể tiếp cận chẩn đoán và điều trị ngay.
- Câu hỏi nguyên nhân là gì thường cần thời gian để trả lời và có thể trả lời sau sơ cấp cứu để tình trạng bệnh nhân tạm ổn.
Chẩn đoán xác định có ho ra máu
- Ho ra máu ban đầu bệnh nhân thường có tiền triệu ngứa cổ, muốn ho. Máu thường đỏ, có lẫn bọt hoặc đàm.
- Ho ra máu khác với các chảy máu đường hô hấp trên (khám tai mũi họng) và nôn (ói ra máu) từ đường tiêu hóa.
Lượng ít hay nhiều
- Ho ra máu lượng ít: máu ra như sợi chỉ hoặc đàm lẫn máu.
- Ho ra máu lượng nhiều: lượng máu ho ra > 100ml/24giờ.
Bên ho ra máu
- Bên ho ra máu cho phép can thiệp chẩn đoán điều trị khác nhau: nằm nghiêng, nội khí quản bên nào; bơm tắc mạch cầm máu bên nào.
Chẩn đoán tiến triển
- Thay đổi màu sắc máu đen dần và lượng máu ít dần nghĩ bệnh ngừng tiến triển.
- Nhiều trường hợp ho ra máu chưa đạt tiêu chuẩn lượng nhiều nhưng vẫn còn tiến triển cũng nên được xem xét như một trường hợp nặng và xử trí tích cực.
Chẩn đoán biến chứng
- Biến chứng thường gặp và đáng sợ nhất là suy hô hấp (chết đuối trên cạn).
- Choáng mất máu và/hoặc thiếu máu ít gặp hơn.
Chẩn đoán nguyên nhân ho ra máu
NHỮNG NGUYÊN NHÂN CHÍNH CỦA HO RA MÁU – BATTLE CAMP
- Viêm phế quản (Broncholitis)
- Dãn phế quản (Bronchiectasis)
- U nấm (Aspergilloma)
- U bướu (Tumour)
- Lao (Tuberculosis)
- Áp xe phổi (Lung abscess)
- Thuyên tắc phổi (Emboli)
- Bất thường đông máu (Coagulopathy)
- Bệnh tự miễn ( Autoimmune disease)
- Xuất huyết phế nang (Alveolar hemorrhage)
- Hẹp hai lá (Mitral stenosis)
- Viêm phổi (Pneumonia)
CÁC CẬN LÂM SÀNG ĐỂ ĐÁNH GIÁ HO RA MÁU, TÌM NGUYÊN NHÂN VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
- Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi
- Đông máu toàn bộ (PT (INR), APTT, chỉ số fibrinogen)
- Chức năng thận và tổng phân tích nước tiểu
- X quang ngực thẳng
- Chụp cắt lớp vi tính ngực (CT scan) độ phân giải cao
- Nội soi phế quản
- Xét nghiệm đàm tìm vi trùng lao
- Các xét nghiệm tùy vào nguyên nhân hướng đến
KẾT LUẬN
Ho ra máu là triệu chứng thường gây lo lắng cho người bệnh cũng như tiềm ẩn nguy cơ cấp cứu quan trọng. Khi thấy có dấu hiệu ho ra máu bệnh nhân nên đi khám ngay tại bệnh viên/ phòng khám nội soi tiêu hóa uy tín để được bác sĩ đánh giá, chẩn đoán xác định và tìm nguyên nhân nhằm đưa ra phương pháp điều trị cụ thể.
Tổng quan về ho ra máu
- Ho ra máu là tình trạng máu được tống xuất từ đường hô hấp tại bất kỳ vị trí nào từ phế nang đến nắp thanh môn.
- Lượng máu có thể thay đổi từ đàm dây máu đến ho ra máu lượng nhiều.
- Ho ra máu có thể có rất nhiều nguyên nhân khác nhau và đa phần trường hợp đều có thể được tìm thấy nguyên nhân gây bệnh.
- Việc nhận định nguyên nhân và vị trí chảy máu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị bệnh.
Các cận lâm sàng để đánh giá ho ra máu, tìm nguyên nhân và hướng xử lý
- Công thức máu
- Đông máu toàn bộ
- Chức năng thận và tổng phân tích nước tiểu
- X quang ngực thẳng
- Chụp cắt lớp vi tính ngực (CT scan) độ phân giải cao
- Nội soi phế quản
- Xét nghiệm đàm tìm vi trùng lao
- Các xét nghiệm tùy vào nguyên nhân hướng đến
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Triệu chứng học nội khoa, Bộ môn Nội, Đại học Y Dược TP.HCM (2012). Nhà xuất bản Y học.
- Harrison’s Principles of Internal Medicine, ấn bản lần thứ 19 (2016). Nhà xuất bản McGraw Hill.
- Murray and Nadel’s Textbook of Respiratory Medicine, 6th ed (2016) chap 30. Cough
- Jacob Bidwell, Robert Patchner. Hemoptysis: diagnosis and management. Am Family Physician 2005; 7; 1253.
- Steven E Weinberger, Praveen N Mathur, Helen Hollingsworth. Etiology and evaluation of hemoptysis in adults. In Uptodate (2017).
TIN SỨC KHỎE
Tổng hợp tin sức khỏe tiêu hóa, cẩm nang sức khỏe tiêu hóa. Nếu nội dung Quý khách quan tâm chưa có, Quý khách có thể liên hệ để đặt câu hỏi với bác sĩ để được tư vấn.
ĐẶT LỊCH KHÁM TIÊU HÓA
Đặt lịch khám bệnh tiêu hóa hoặc tầm soát ung thư tiêu hóa với bác sĩ của Endo Clinic. Các trợ lý Bác sĩ sẽ liên hệ để xác nhận cuộc hẹn với Quý Khách Hàng
