Siêu âm Doppler là gì? Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền?

Siêu âm Doppler một kĩ thuật siêu âm sử dụng sóng âm thanh tần số cao (siêu âm) tác động lên các tế bào hồng cầu để ước tính lưu lượng máu lưu thông trong mạch máu. Là xét nghiệm không xâm lấn, an toàn và có thể sử dụng trong thời kỳ mang thai. Vì vậy, siêu âm Doppler là dịch vụ khá phổ biến ở các cơ sở y tế.

Vậy siêu âm Doppler là gì? Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền? Hãy cùng Endo Clinic giải đáp thắc mắc qua bài viết dưới đây nhé!

Siêu âm Doppler là gì?

Siêu âm Doppler là một xét nghiệm hình ảnh cho thấy được lưu lượng máu đi qua trong các mạch máu bằng cách sử dụng sóng âm thanh.

Cụ thể, siêu âm Doppler hoạt động dựa vào hiệu ứng Doppler, nghĩa là siêu âm Doppler dùng sóng âm thanh tác dụng vào vật thể chuyển động như hồng cầu rồi đo sóng âm phản xạ từ nó để xem xét lưu lượng máu đi qua mạch máu.^[1]

Siêu âm Doppler có thể giúp các Bác sĩ có những chẩn đoán về các bệnh lý liên quan đến mạch máu hoặc tim mạch. Siêu âm thường cũng có thể làm điều này nhưng hạn chế hơn, vì siêu âm thông thường chỉ cho thấy hình ảnh xét nghiệm, không hiển thị lưu lượng máu.

Do đó, siêu âm Doppler là kĩ thuật được sử dụng khá phổ biến tại các cơ sở y tế. Quý khách cần lựa chọn cơ sở y tế uy tín để thực hiện để được tư vấn cũng như có kết quả siêu âm tốt nhất.

Nguyên lý hoạt động của siêu âm Doppler

Nguyên lý hoạt động của siêu âm Doppler là sử dụng sóng âm thanh với tần số cao. Kỹ thuật này sử dụng đầu dò siêu âm để gửi sóng âm vào cơ thể, cụ thể ở đây là các tế bào máu đang di chuyển như hồng cầu. Sau đó, sóng âm thanh sẽ dội lại từ tế bào về lại đầu dò.

Máy siêu âm Doppler sẽ xem xét sự thay đổi về cao độ giữa âm thanh truyền vào và âm thanh dội ra để xác định các đặc điểm của máu như hướng lưu thông và tốc độ di chuyển của máu.

Do đó, siêu âm Doppler sẽ cho biết các vấn đề về tuần hoàn, sự lưu thông của máu như tốc độ di chuyển nhanh hay chậm của máu, máu có lưu thông ổn định không, có vật cản nào đang chặn không, máu đã đi đúng hướng chưa,…

Có những loại siêu âm Doppler nào?

Siêu âm Doppler là kĩ thuật xét nghiệm hình ảnh không xâm lấn, an toàn nên được sử dụng nhiều tại các cơ sở y tế. Tuỳ vào mục đích xét nghiệm mà có nhiều loại siêu âm Doppler khác nhau.^[2]

Các loại siêu âm Doppler:

• Siêu âm Doppler liên tục
• Siêu âm Doppler xung
• Siêu âm Doppler màu
• Siêu âm Doppler năng lượng
• Siêu âm Doppler quét hai mặt

Siêu âm Doppler liên tục

Siêu âm Doppler liên tục hay còn gọi là Continuous wave Doppler (CW) sử dụng đầu dò chứa hai tinh thể áp điện với hai nhiệm vụ khác nhau. Một tinh thể dùng để truyền tín hiệu âm thanh liên tục, tinh thể còn lại có nhiệm vụ nhận âm thanh dội lại từ tế bào và ghi lại tần số của nó.

Siêu âm Doppler liên tục thường sử dụng để phát hiện lưu lượng máu. Tuy nhiên, siêu âm Doppler liên tục không cho biết thông tin về vận tốc và hướng của dòng chảy.

Siêu âm Doppler xung

Siêu âm Doppler xung hay còn được gọi là Pulsed wave Doppler (PW) là loại siêu âm chỉ sử dụng một đầu dò, tín hiệu sẽ được phát và thu tại đầu dò này.

Siêu âm Doppler xung có thể xác định được độ sâu tại bất kỳ điểm nào dọc theo trục của chùm siêu âm nhờ vào việc cài đặt tần số lặp lại xung cao, sử dụng tần số tối ưu cho từng độ sâu và góc phát âm nhỏ hơn 60^o.

Nhược điểm của siêu âm Doppler xung là không cung cấp thông tin về cấu trúc hay vị trí xuất phát của tiếng vang. Vì vậy, siêu âm Doppler xung thường kết hợp với chế độ hình ảnh hai chiều, được gọi là siêu âm Doppler quét hai mặt.

Siêu âm Doppler màu

Siêu âm Doppler màu hay Colour Doppler (CD) còn được gọi là tạo ảnh vận tốc màu (CVI) hoặc tạo ảnh dòng màu (CFI). Kỹ thuật siêu âm này sử dụng các tín hiệu xung truyền – nhận được gọi là các gói xung. Nhờ đó, các tín hiệu được gán màu và hiển thị kết quả thông qua máy siêu âm Doppler.

Siêu âm Doppler màu hiển thị tốc độ và hướng của dòng chảy trong thời gian thực thông qua các màu sắc được gán. Các màu sắc sáng mô tả tốc độ dòng chảy nhanh. Theo quy tắc, các chỉ thị màu xanh lam biểu thị hướng dòng chảy xa đầu do, chỉ thị màu đỏ cho thấy hướng dòng chảy nằm gần đầu dò.

Siêu âm Doppler năng lượng

Siêu âm Doppler năng lượng hay Power Doppler là loại siêu âm Doppler màu cho thấy cường độ hoặc biên độ của tín hiệu Doppler.

Siêu âm Doppler năng lượng có ưu điểm là nhạy cảm hơn với trạng thái dòng chảy của máu, có thể bỏ qua hiệu ứng góc và phát hiện được các tần số Doppler sâu hơn mà siêu âm Doppler màu không phát hiện được.

Tuy nhiên, siêu âm Doppler năng lượng cũng có một vài nhược điểm, điển hình là không thể hiển thị vận tốc hay hướng của dòng máu.

Siêu âm Doppler quét 2 mặt

Siêu âm Doppler quét 2 mặt hay còn được gọi là siêu âm Doppler quang phổ là loại siêu âm được thực hiện bằng cách quét kết hợp giữa chế độ B và kỹ thuật Doppler sóng xung.

Siêu âm Doppler quét hai mặt có thể hỗ trợ đánh giá sự lưu thông của máu như lưu lượng, thể tích máu, tỷ lệ tâm thu/ tâm trường, vận tốc đỉnh tâm thu và tâm trường và các chỉ số dao động của máu. Các chỉ số này góp phần hiển thị mức độ rộng hẹp của dòng chảy hay cụ thể hơn là mức độ tắc nghẽn của mạch máu.

Siêu âm Doppler có những ưu điểm và nhược điểm nào?

Siêu âm Doppler là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Phương pháp này mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng có một số hạn chế cần lưu ý.

Ưu điểm của siêu âm Doppler

Siêu âm Doppler là kỹ thuật xét nghiệm hình ảnh cho thấy được lưu lượng máu bằng việc sử dụng hiệu ứng Doppler mà kỹ thuật siêu âm thường không làm được. Bên cạnh đó, siêu âm Doppler còn tồn tại nhiều ưu điểm khác.

Những ưu điểm của siêu âm Doppler:^[3]

• Đây là xét nghiệm không xâm lấn.
• Đa phần, siêu âm Doppler không gây đau.
• Không sử dụng bức xạ
• Có thể phát hiện bất kỳ động mạch nào có vật cản làm ảnh hưởng lưu thông máu ở cổ, cánh tay và chân.
• Có khả năng phát hiện các cục máu đông trong tĩnh mạch ở chân.
• Cho biết được số lượng và tốc độ của lưu lượng máu trong tĩnh mạch và động mạch.
• Có khả năng thay thế cho một số thủ thuật xâm lấn khác.

Nhược điểm của siêu âm Doppler

Siêu âm Doppler còn tồn tại một vài hạn chế mà Quý khách cần lưu ý để quá trình siêu âm diễn ra hiệu quả hơn.

Những nhược điểm của siêu âm Doppler:^[4]

• Siêu âm Doppler có thể bị ảnh hưởng bởi mỡ, phân, các chuyển động như hô hấp, nhu động hoặc tâm trạng bồn chồn của bệnh nhân ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh.
• Hình ảnh siêu âm không rõ ràng trong trường hợp xảy ra tắc nghẽn nhiều tầng.
• Siêu âm Doppler có thể thay đổi theo từng cá nhân do bị ảnh hưởng bởi các yếu tố vật lý, sinh lí dẫn đến tạo ra những khó khăn trong việc chẩn đoán.

Các ứng dụng của siêu âm Doppler

Siêu âm Doppler là kỹ thuật siêu âm hình ảnh cho phép thấy được lưu lượng máu từ đó đánh giá tình trạng dòng chảy của máu và tốc độ chảy của máu. Vì vậy, siêu âm Doppler được ứng dụng nhiều trong việc chẩn đoán các bất thường liên quan đến sự lưu thông của máu, trong đó, siêu âm Doppler ứng dụng tiêu biểu nhất là siêu âm Doppler tim.

Các ứng dụng của siêu âm Doppler:

• Siêu âm Doppler tim
• Siêu âm Doppler mạch máu
• Siêu âm Doppler thai
• Siêu âm Doppler động mạch tử cung
• Siêu âm Doppler xuyên sọ

Siêu âm Doppler tim

Siêu âm Doppler tim là kỹ thuật siêu âm Doppler để đo lường sự lưu thông của máu qua các buồng tim và van tim. Khi phát hiện ra những bất thường trong dòng chảy của máu, Bác sĩ có thể nghi ngờ các van tim hoặc thành tim có vấn đề, từ đó làm thêm các cận lâm sàng khác để chẩn đoán chính xác hơn.

Kỹ thuật siêu âm Doppler màu cũng được sử dụng khá phổ biến trong siêu âm tim. Các dãy màu khác nhau sẽ chỉ ra được hướng dòng chảy của máu.^[5]

Siêu âm Doppler mạch máu

Siêu âm Doppler mạch máu là xét nghiệm dùng để kiểm tra trạng thái các dòng chảy của máu trong mạch máu, điển hình là các tĩnh mạch lớn ở chân hoặc đôi khi là cánh tay.

Siêu âm Doppler mạch máu có khả năng phát hiện các cục máu đông hoặc “huyết khối”. Điều này là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa hoặc phát hiện sớm các bệnh như viêm tắc tĩnh mạch, huyết khối tĩnh mạch sâu. Đây là các bệnh lý nghiêm trọng có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí là đột quỵ, tử vong bởi vì cục máu đông có thể vỡ ra gây tắc nghẽn mạch máu.^[6]

Siêu âm Doppler thai

Siêu âm Doppler thai là thực hiện siêu âm Doppler để phát hiện những thay đổi lưu lượng máu bên trong hệ tuần hoàn của thai nhi. Thông qua siêu âm Doppler thai có thể thấy được những bất thường, từ đó Bác sĩ có khả năng chẩn đoán những vấn đề thai nhi có thể mắc phải.

Siêu âm Doppler thai là biện pháp không xâm lấn, khá an toàn đối với thai nhi. Vì vậy, siêu âm Doppler thai là phương pháp đáng tin cậy trong bước đầu chẩn đoán sức khỏe thai nhi. Nhờ đó, nếu như có bất thường, Bác sĩ sẽ dễ dàng kết hợp thêm một số biện pháp chẩn đoán khác, góp phần sớm phát hiện, ngăn ngừa những bệnh lý nghiêm trọng ảnh hưởng đến trẻ.^[7]

Siêu âm Doppler động mạch tử cung

Siêu âm Doppler động mạch tử cung là xét nghiệm kiểm tra lưu lượng máu lưu thông trong động mạch tử cung của người mẹ.

Động mạch tử cung là những mạch máu truyền đến tử cung để cung cấp máu nuôi dưỡng nhau thai. Chất lượng máu trong động mạch tử cung có liên quan chặt chẽ đến sự phát triển của nhau thai.

Siêu âm Doppler động mạch tử cung thông qua đặc điểm dòng chảy của máu trong động mạch, phản ánh tình trạng của thai nhi, có khả năng xuất hiện bệnh lý hay bất thường không.

Siêu âm Doppler xuyên sọ

Siêu âm Doppler xuyên sọ hay gọi tắt là TCD là một xét nghiệm hình ảnh không đau, không xâm lấn bằng việc sử dụng sóng âm thanh để kiểm tra lưu lượng máu trong não.

Siêu âm Doppler xuyên sọ là kỹ thuật xét nghiệm quan trọng thường dùng để theo dõi các bất thường về máu trong não. Cụ thể, siêu âm Doppler xuyên sọ dùng để chẩn đoán một số bệnh như đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính, hẹp động mạch não, co thắt mạch, đột quỵ do bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm,…^[8]

Siêu âm Doppler thường dùng để làm gì?

Siêu âm Doppler thường được Bác sĩ sử dụng để chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý có liên quan đến tình trạng của lưu lượng máu. Trong đó, siêu âm Doppler được sử dụng phổ biến nhất trong việc chẩn đoán về những bất thường ở tim.

Xét nghiệm Doppler thường dùng để:

• Kiểm tra các chức năng tim: Siêu âm Doppler thường kết hợp cùng điện tâm đồ để kiểm tra chức năng tim.
• Chẩn đoán tình trạng tắc nghẽn trong mạch máu: Quan sát được lưu lượng máu thông qua hiệu ứng Doppler có thể phát hiện tình trạng tắc nghẽn. Điều này có thể góp phần ngăn chặn hoặc phát hiện sớm tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT).
• Theo dõi tình trạng thu hẹp của mạch máu: Nếu các động mạch ở cánh tay và chân bị thu hẹp, Bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh động mạch ngoại vi (PAD). Nếu động mạch ở cổ bị thu hẹp thì có khả năng cao là biểu hiện của bệnh hẹp động mạch cảnh.
• Theo dõi lưu lượng máu sau phẫu thuật: Siêu âm Doppler là xét nghiệm không đau nên thường được sử dụng để theo dõi lưu lượng máu sau phẫu thuật.
• Kiểm tra lưu lượng máu ở phụ nữ mang thai và thai nhi: Siêu âm Doppler không xâm lấn và khá an toàn nên là lựa chọn đáng tin cậy để kiểm tra lưu lượng máu cho phụ nữ mang thai và thai nhi.

Cần chuẩn bị gì trước khi đi siêu âm Doppler?

Trước khi siêu âm Doppler, Quý khác cần tìm hiểu và lưu ý một số điểm để quá trình siêu âm diễn ra nhanh chóng, thuận tiện và đạt hiệu quả cao. Dưới đây là một số nhắc nhở của Endo Clinic trước khi siêu âm Doppler.

Những điều cần lưu ý trước khi đi siêu âm Doppler:

• Nhịn ăn trong một số trường hợp: Tuỳ vào loại Doppler mà Quý khác có thể được yêu cầu nhịn ăn trước khi xét nghiệm.
• Không nên đeo trang sức: Trang sức có thể ảnh hưởng đến tín hiệu của đầu dò trong quá trình siêu âm Doppler.
• Hạn chế hút thuốc: Trong thuốc lá có nicotin, nicotin khiến mạch máu thu hẹp lại, từ đó ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
• Mặc đồ thoải mái: để dễ dàng thực hiện một số thao tác trong quá trình siêu âm Doppler.
• Liên hệ trước với cơ sở y tế để đặt lịch hẹn: Việc liên hệ trước để đặt lịch hẹn sẽ giúp quá trình siêu âm nhanh chóng, dễ dàng hơn.

Siêu âm Doppler bao nhiêu tiền?

Hiện nay, tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phố khác, siêu âm Doppler khá phổ biến với mức giá phù hợp.

Siêu âm Doppler là xét nghiệm không xâm lấn, không đau nên đây là dịch vụ đang được nhiều cơ sở y tế sử dụng. Tuy nhiên, Quý khách cần lựa chọn cơ sở y tế chất lượng, uy tín để có kết quả kiểm tra tốt nhất.

Lưu ý, mức giá đề cập ở trên được cập nhật mới nhất tới ngày 22/02/2024. Để tham khảo mức giá chính xác của dịch vụ siêu âm Doppler, Quý khách hàng hãy nhấn vào: Bảng giá.

Trên đây là những thông tin về siêu âm Doppler và nguyên lý của siêu âm Doppler. Nếu Quý khách thấy bài viết này hữu ích thì hãy để lại bình luận và chia sẻ rộng rãi nhé!

Câu hỏi thường gặp

Tài liệu tham khảo

1. Doppler Ultrasound. https://medlineplus.gov/lab-tests/doppler-ultrasound/. Accessed 20 Feb. 2024. 
2. Moorthy, R. S. “DOPPLER ULTRASOUND.” Medical Journal, Armed Forces India, vol. 58, no. 1, Jan. 2002, pp. 1–2, https://doi.org/10.1016/S0377-1237(02)80001-6. 
3. Doppler Ultrasound. https://www.healthywa.wa.gov.au/Articles/A_E/Doppler-ultrasound. Accessed 20 Feb. 2024. 
4. Moorthy, R. S. “DOPPLER ULTRASOUND.” Medical Journal, Armed Forces India, vol. 58, no. 1, Jan. 2002, pp. 1–2, https://doi.org/10.1016/S0377-1237(02)80001-6. 
5. “Echocardiogram.” Johns Hopkins Medicine, 8 Aug. 2021, https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/echocardiogram. Accessed 20 Feb. 2024. 
6. “Venous Doppler Exam.” Washington University in St. Louis, https://vascularsurgery.wustl.edu/patient-care/venous-doppler-exam/. Accessed 20 Feb. 2024. 
7. “Doppler Ultrasound of Fetal Vessels in Pregnancies at Increased Risk of Complications.” Cochrane, https://www.cochrane.org/CD007529/PREG_doppler-ultrasound-fetal-vessels-pregnancies-increased-risk-complications. Accessed 20 Feb. 2024. 
8. professional, Cleveland Clinic medical. “Transcranial Doppler Ultrasound (Ultrasonography Test).” Cleveland Clinic, https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/4998-transcranial-doppler-ultrasound-ultrasonography-test. Accessed 20 Feb. 2024.